علوم آزمایشگاهی / خطای مجاز
۱۴۰۰/۱۱/۱۲
خطای کل مجاز DBV
خطای کل مجاز DBV براساس تغییرات بیولوژیکی درون-فردی و بین-فردی تعیین شده است
همانطور که میدانید آنالیتهای مختلف موجود در مایعات بدن یک فرد دائماً در حال تغییر است. دلایل مختلفی برای این تغییرات وجود دارد که مهمترین آنها شامل وجود ریتم شبانهروزی، ترشح ضربانی، متابولیسم طبیعی با سرعتهای مختلف و همچنین عوامل فیزیولوژیکی نظیر مصرف مواد غذایی، فعالیت یا استرس میباشند. یکی از راهکارهای تعیین میزان خطای کل مجاز روشهای اندازهگیری، توجه به تغییرات بیولوژیکی درون-فردی و بین-فردی میباشد. در هنگام استفاده از راهکار لازم است به چند نکته توجه داشت:
- در موارد برخی آنالیتها که در داخل بدن مقادیر آنها شدیداً تحت کنترل قرار دارد، نظیر سدیم و پتاسیم سرمی، میزان تغییرات بیولوژیکی کم و برای برخی دیگر نظیر لیپیدها نسبتاً وسیع میباشد. لذا خطاهای مجاز تعیینشده برای برخی آنالیتها سختگیرانه بوده و برای برخی دیگر بسیار وسیع است. لذا در هنگام انتخاب این منبع لازم است به این موضوع توجه شود. در صورت عدم توجه احتمال انتخاب خطای مجازی وجود دارد که آنقدر باریک یا کوچک است که نمیتوان به آن رسید و یا آنقدر وسیع و بزرگ است که با انتخاب آن بسیاری از خطاهای مهم آزمایش را نمیتوان آشکار نمود که خود سبب کاهش کاربرد بالینی نتجه آزمایش بیماران میشود.
- برخلاف سایر منابع تعیین خطای مجاز که ابتدا خطای کل مجاز تعیین و سپس CV مجاز و Bias مجاز تعیین میشود، در این راهکار ابتدا CV مجاز و Bias مجاز تعیین شده و سپس براساس آنها خطای کل مجاز تعیین میگردد.
- تعیین تغییرات بیولوژیکی درون-فردی و بین-فردی حاصل مطالعات انجامشده بر روی افراد مختلف و در شرایط متفاوت است و به همین نتایج حاصل از مطالعات مختلف ممکن است تفاوتهای قابلتوجهی با یکدیگر داشته باشند.
- روشهای مختلفی برای محاسبه میزان خطاهای مجاز براساس تغییرات بیولوژیکی وجود دارد، که سبب تفاوت در مقادیر محاسبهشده از یک منبع دادهها میگردد.
در فایل pdf پیوست، خطاهای مجاز مربوط به تغییرات بیولوژیکی دلخواه Desirable biological) variation; DBV) آورده شده است.